W ostatnich tygodniach zdarzyło się tak wiele w życiu samorządowym naszej gminy, że coraz bardziej realne są rozstrzygnięcia ostateczne. Jeszcze kilka miesięcy temu wielu z nas uważało, że spory powinny być rozwiązywane w ramach zawieranych kompromisów. Jednak postawa Pani Burmistrz rozwiała te nadzieje. Rozpoczęcie przez grupę mieszkańców (artykuł „Kto chce odwołać Radę Miejską w Jedliczu”) procedury odwołania Rady, słaby „Raport o stanie gminy”, nie otrzymanie wotum zaufania i absolutorium za wykonanie budżetu za 2019 rok oraz uporczywe obciążanie Radnych brakiem aktywności sprawiły, że konflikt nie ma szans na rozwiązanie polubowne.
Co więc czeka mieszkańców gminy i ich władze na drodze prowadzącej do referendum? Poniżej staramy się w krótkiej formie opisać procedury prawdopodobnego referendum o odwołanie burmistrza.
Opracowano na podstawie:
USTAWA z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym..
USTAWA z dnia 8 marca 1990 r.o samorządzie gminnym.
Hanna Wolska – Referendum lokalne: terminy, zasady, ważność, prawo głosu (https://www.prawo.pl/samorzad/referendum-lokalne-terminy-zasady-waznosc-prawo-glosu,98270.html)
Odwołać burmistrza wybranego w drodze demokratycznych wyborów można na kilka sposobów. Z inicjatywą odwołania ma prawo wystąpić rada gminy lub mieszkańcy. Odwołanie następuje w formie referendum.
Odwołanie z inicjatywy rady gminy
Rada gminy realizuje swoje prawo do odwołania burmistrza, poprzez podjęcie uchwały o przeprowadzeniu referendum. Rada może podjąć taką uchwałę, gdy nie udzieli burmistrzowi absolutorium z wykonania budżetu gminy lub z przyczyn innych niż nieudzielenie absolutorium.
Nieudzielanie przez radę gminy organowi wykonawczemu (burmistrzowi) absolutorium, po upływie 9 miesięcy od dnia wyboru wójta i nie później niż na 9 miesięcy przed zakończeniem kadencji, może być podstawą do podjęcia uchwały przez radę gminy o odwołanie burmistrza w trybie referendum.
Rada gminy podejmuje uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania burmistrza nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia podjęcia uchwały w sprawie nieudzielenia wójtowi absolutorium oraz po wysłuchaniu opinii regionalnej izby obrachunkowej, a także po złożeniu wyjaśnień przez wójta.
Rada podejmuje uchwałę bezwzględną większością głosów ustawowego składu, w głosowaniu imiennym.
Wynik referendum podjętego w trybie Art. 28a Ustawy o samorządzie gminnym nie odnosi żadnych skutków w stosunku do rady gminy, która je zainicjowała .
Rada gminy może także podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania burmistrza z przyczyny innej niż nieudzielenie wójtowi absolutorium (Art. 28b Ustawy o samorządzie gminnym). Z inicjatywą zorganizowania referendum w sprawie odwołania burmistrza mogą wystąpić również mieszkańcy gminy.
Referendum
Procedura referendum tj. kompetencje organów, terminy, finansowanie oraz ogłoszenie wyników referendum są opisane w Ustawie o referendum lokalnym z dnia 15 września 2000 roku.
Referendum jest ważne, jeżeli udział w nim wzięło nie mniej niż 3/5 liczby biorących udział w wyborze odwoływanego wójta (Art. 55. Ustawy o referendum lokalnym). Analizując frekwencję w wyborach w naszej gminie w 2018 roku, referendum będzie ważne gdy udział w nim weźmie co najmniej 3732 mieszkańców naszej gminy uprawnionych do głosowania.
Jaką decyzje podejmą Radni? Obserwując bezpardonowa walkę Burmistrza z Radnymi Rady Miejskiej wydaje się, że uchwała o referendum jest nieunikniona. Oby przyniosła szybkie i oczekiwane rozstrzygnięcia. Na rozwiązaniu konfliktu na pewno skorzystają mieszkańcy Gminy Jedlicze.
Redakcja
Ps. Kolejną analizę procedury referendalnej przedstawimy wkrótce.